Tjeerd Jans Stienstra

Geslacht:	Man
Vader:	Jan Tjeerds Stienstra
Moeder:	Klaasje Oekes Adema
Geboren:	2 Apr 1859	Beetgum, Menaldumadeel
Overleden:	9 Apr 1935	St. Louis, VS
Aantekeningen:	Stienstra volgde een opleiding voor onderwijzer, die hij wegens ziekte niet kon afmaken. Hij werd, zoals zijn vader en twee broers, kleermaker. In Drachten had hij een goedlopende petten- en hoedenwinkel met drie tot vier knechts in dienst. Door zijn activiteiten in de socialistische beweging moest uiteindelijk de winkel worden opgegeven. In 1892 vestigde Stienstra zich in Harlingen, waar hij de redactie van 't Morgenrood, socialistisch weekblad voor Harlingen en omstreken, op zich nam en beheerder werd van het naar het blad geheten Volksgebouw. In maart 1896 emigreerde hij met een zoon naar de Verenigde Staten. Hij nam het kleermakersvak opnieuw op, eerst in Paterson en later in Fair Hope Colony en St. Louis. Hoe hij socialist werd is niet bekend. Wel, dat hij in Drachten onder invloed van de gevolgen van de crisis die hij om zich heen zag steeds verder radicaliseerde. Hij was van 1887 tot 1888 voorzitter van de afdeling Drachten van de Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht en van de Sociaal-Democratische Bond (SDB) in die plaats. Al gauw was hij een veelgevraagd spreker, die ook met broer Klaas en een nicht met de gitaar op propagandapad ging, ondanks een zwakke gezondheid. Stienstra was een radicaal denkend socialist, die echter in het splitsingsproces tussen parlementaire en anti-parlementaire socialisten geen partij koos. In Amerika was hij aanvankelijk sociaal-democraat, later aanhanger van de Single Tax-idee van Henry George, die hij al in Nederland had aangehangen. Hij was een van de weinigen, die in zijn tijd de socialistische analyse toepaste op de landbouw. Zijn betekenis ligt vooral in de propaganda onder de losse land- en veenarbeiders. Hij spoorde hen aan tot acties en vakorganisatie. Stienstra leidde de staking in Beets (1890) van de veenarbeiders. In 1892 was hij betrokken bij de acties rond het bezoek van de beide koninginnen aan Friesland. In 1893 werd hij wegens belediging en opruiïng tot een jaar gevangenis veroordeeld. In 1896 en 1897 speelde hij nog een rol in de pogingen de gebroeders Hogerhuis uit de gevangenis te krijgen. Het optreden van Tjeerd Stienstra in de jaren 1887-1896 draagt het karakter van de beweging in die jaren. Als spreker verwoordde hij de verlangens en ideeën die onder grote groepen losse arbeiders op het Friese platteland leefden. Bij het verlangen naar een spoedige revolutie hoorde een voorman die revolutionaire taal sprak. Publicaties: Verdediging van Tj. Stienstra (Wolvega 1893); Liederen-bundel bevattende alle liederen en gedichten van Tj. Stienstra (z.pl. 1894); De toestand van boeren en arbeiders en Het middel ter genezing (Sappemeer 1895 of 1896). Literatuur: Vliegen, Dageraad II, 211; J. Frieswijk, 'Een socialisties propagandist in revolutionaire jaren. Biografie van Tjeerd Stienstra (1859-1935)' in: TvSG, 1976, 219-256; H. Sleurink, J. Frieswijk, De zaak Hogerhuis 'eene gerechtelijke misdaad' (Leeuwarden 1984); J. Frieswijk, J.J. Kalma, Y. Kuiper (red.), Ferdinand Domela Nieuwenhuis. De apostel van de Friese arbeiders (Drachten/Leeuwarden 1988). Auteur: Johan Frieswijk Oorspronkelijk gepubliceerd in: BWSA 1 (1986), p. 126-128 Laatst gewijzigd: 23-05-2002 31-05-2015 (voornaam gecorrigeerd)

Gezin 1

Huwelijkspartner:	Bertha Schaeffer
Huwelijk:	XXXX	onbekend

Gezin 2

Huwelijkspartner:	Grietje Egberts Kijlstra	geb. 16 Sept 1861 overl. 26 Juli 1939
Huwelijk:	22 OKT 1881	Drachten, Smallingerland
Scheiding:	4 Sept 1902	Leeuwarden
Kinderen:
	Egbert Gerhardus Tjeerds Stienstra	geb. 25 OKT 1883 overl. 7 MEI 1885
	Jan Tjeerds Stienstra	geb. 28 Aug 1882 overl. 1968
	Egbert Stienstra	geb. 6 Juni 1885 overl. 14 Juni 1885
	Egbert Tjeerds Stienstra	geb. 3 Nov 1891
	Teije Tjeerds Stienstra	geb. 28 Apr 1896
	Okke Tjeerds Stienstra	geb. 28 Apr 1896
	Saakje Tjeerds Stienstra	geb. 13 Sept 1897 overl. 3 Nov 1897