Jacob Jongert

Geslacht:	Man
Vader:	Jan Jongert
Moeder:	Neeltje Maij
Geboren:	22 Juni 1883	Enge Wormer
Overleden:	9 Nov 1942	Reeuwijk
Religie:		Ned. Hervormd, geen
Beroep:		hoofdleraar aan de academie voor beeldende kunst
Aantekeningen:	Zijn opleiding volgde hij van 1899-1902 aan de Kunstnijverheidsschool Quellinus Amsterdam, daarna 1902-1903 de Rijksschool voor Kunstnijverheid in Amsterdam en vervolgens 1903-1904 de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten ook in Amsterdam. Een aantal jaren was hij als tekenleraar werkzaam. Hij werd een veelzijdig kunstenaar die naast tekenen, ontwerper werd voor tapijten, behang, meubels, glas in lood en drukwerk; ook was hij boekbandontwerper. Van 1923 tot 1940 had hij de leiding over de reclameafdeling van Van Nelle in Rotterdam, waar hij de befaamde ontwerpen voor de verpakking van thee, koffie en tabak maakte. Jacob Jongert (1883-1942) is een van de eerste reclamevormgevers in Nederland. Zijn carrière neemt een vlucht als hij in 1919 een opdracht krijgt van de thee-, koffie- en tabakfabrieken van de Wed. J. Van Nelle. Het is de start van een reeks van duizenden ontwerpen voor de firma, voor wie Jongert een herkenbaar gezicht ontwerpt met strakke vormen en primaire kleuren. Jongert speelt een belangrijke rol in het ontwerp-onderwijs. In 1918 wordt hij aangesteld als hoofdleraar van de Rotterdamse Academie voor Beeldende Kunst. Hij wordt gedreven door een groot sociaal idealisme. Met zijn ontwerpen maakt Jongert kunst voor de massa. Ofschoon zijn ontwerpen een commerciële doelstelling hebben, blijft Jongert altijd veel belang aan het kunstzinnige aspect hechten. Jac. (Jacob) Jongert werd geboren in de Enge Wormer. Hij woonde van 1905 tot 1918 in Purmerend. In plaats van op de boerderij te gaan werken, waar hij niet geschikt voor was, volgde Jongert opleidingen aan de kunstnijverheid- en tekenschool “Quellinus”, de Rijksschool voor Kunstnijverheid en de Rijksacademie te Amsterdam. In 1905 behaalde hij het diploma MO tekenen, waardoor hij les kon gaan geven aan onder andere de Stadstekenschool te Purmerend (1905 - 1918) en twee scholen in Amsterdam. In Purmerend raakte hij ook onder meer bevriend met Chris Lanooy, leider van het schildersatelier bij Haga, wijnhandelaar Kassen Oud en uitgever Jacob Muusses. Deze contacten leverden hem ook ontwerpwerk naast het lesgeven. Voor de glasfabriek Leerdam kreeg hij o.a. drukwerk opgedragen voor het glaswerk van de Bazel. Voor uitgeverij Ploegsma ontwierp Jongert boekbanden en illustraties. Fabrikant W.G. Boelens Senior in Kampen gunde hem de ontwerpopdracht voor etiketten voor sigarenkistjes. Jongert werd zo in Nederland bekend door zijn grafische ontwerpen voor reclamedrukwerk en niet alleen voor Purmerendse bedrijven. In 1918 volgde zijn aanstelling in Rotterdam bij de Academie voor technische wetenschappen en beeldende kunsten als hoogleraar decoratieve kunst en kunstnijverheid. Hier breekt een geheel nieuwe fase in zijn leven aan. In zijn latere jaren ontwerpt hij voor de Wed. Van Nelle te Rotterdam. De vormgeving was strak: letters en krachtige kleuren speelden in zijn werk een hoofdrol. Een bekend voorbeeld van zijn Van Nelle werk is het roodgele koffie en theeblik, waarvan hetzelfde uiterlijk in emaillen reclameborden is terug te vinden. Aan het einde van de 20e eeuw maakt Van Nelle er weer gebruik van. Jongert's stijl werd onder invloed van de opdrachtgevers en door de eisen van de reclame steeds strakker. Toch bleef Jongert's werk zijn eigen ornamentele karakter behouden. Eind twintiger jaren ontwerpt Jongert een 50 gulden biljet - de “Minerva” - voor de Nederlandse Bank waarvan 3.800.000 exemplaren zijn gedrukt. Een ontwerp voor een 1000 gulden biljet is nooit uitgevoerd. Achtergrond van Jongerts werk is een voortdurende poging om de kunst dichter bij de mensen te brengen. Door als kunstenaar aan alledaagse gebruiksvoorwerpen een goede vorm en een verantwoord uiterlijk te geven moest de kunst een grotere plaats krijgen in de maatschappij. Bij de ‘sierkunstenaar’ Jongert uitte dit streven zich in zijn decoratieve werk bij de verfraaiing van het stadhuis (glas-in-loodraam) en belangeloos de muurschilderingen ('De Morgen', 'De Avond' en 'De Dag') in het gebouw van de werkmansvereniging 'Vooruit'. Ontwerpen voor 'De Morgen' zijn in het Purmerends museum te bewonderen. In zijn vroege periode maakte Jongert ook nog enig vrij werk, dat op onverbloemde wijze zijn socialistische ideeën weergaf. Samen met zijn echtgenote Catharina Geerke was hij in 1908 lid geworden van de Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Zij werd tevens voorzitter van de Sociaal Democratische Vrouwenclub die zich inzette voor algemeen kiesrecht. Jongert leidde partijbijeenkomsten en was een gevierd spreker bij 1 mei-vieringen en verkiezingsmanifestaties.

Gezin 1

Huwelijkspartner:	Catharina Helena Geerke	geb. 29 OKT 1885 overl. 14 OKT 1918
Huwelijk:	27 Aug 1908	Haarlem
Kinderen:
	Jan Jongert	geb. 30 MRT 1910

Gezin 2

Huwelijkspartner:	Johanna Paulina van Seggern	geb. 1900
Huwelijk:	26 Aug 1919	Amsterdam