Johannes Berlage

Geslacht: Man
Vader: Johannes Berlage
Moeder: Lamberdina Henriette van Slooten
Geboren: 17 Dec 1913 Deventer
Overleden: 23 Dec 1943 Vught, kamp
Aantekeningen: Vast staat dat Johannes Berlage op 6 januari 1944 in kamp Vught is gecremeerd; terwijl mag worden aangenomen, dat hij op 21 of 22 december 1943 bij een poging tot arrestatie in Amsterdam is neergeschoten.
Octrooiraad
Hans Berlage, die in Leiden afstudeert, is bij het uitbreken van de oorlog advocaat te Arnhem. Hij geeft zijn advocatenpraktijk op en gaat in Den Haag werken bij de Octrooiraad. Hans is erg betrokken bij het verzet. Dag in dag uit is hij onderweg om onderdak te vinden voor vervolgden, persoonsbewijzen te krijgen en wat er meer aan hulp op dit gebied nodig is.
In die tijd heeft hij zich ook belast met de verspreiding van Vrij Nederland in Zuid-Holland en daarna in de zuidelijke provincies van ons land. Bij een eerste poging tot arrestatie in de tweede helft van augustus 1943 weet Hans te ontkomen. Na de overval op het distributiekantoor van Oegstgeest in november 1943 is Hans een van de beschuldigden van medewerking aan die overval. Een tweede arrestatiepoging in december 1943 wordt hem fataal en wordt hij neergeschoten.
Vermoedelijk heeft Hans een vals paspoort bij zich. Zijn lichaam wordt in het Krematorium van kamp Vught verast onder de naam Johannes Marken, geboren 17 december 1910. In januari 1944 wordt aangetekend dat de werkelijke naam Johannes Mensink moet zijn, geboren 17 december 1910. In juli 1945 wordt onderzocht of Johannes Mensink wellicht de vermiste Johannes Berlage zou kunnen zijn. Pas in 1950 wordt duidelijk dat Hans Berlage een persoonsbewijs bij zich had met de naam Johannes Mensink. Dit wordt op verzoek van het Informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis verklaard door Jaap le Poole. Vriend van Hans uit Leiden en in het verzet, met wie hij dit persoonsbewijs had gemaakt.
Bronnen:
J. le Poole
Op oorlogspad : Jaap le Poole, verzetsman voor het leven. – Hinke Piersma. – Amsterdam, Boom, 2006. ISBN 90-8506-346-9
Leids Jaarboekje 1992, pag. 201-214 : J. le Poole – Twee studentenhuizen in bezettingstijd : Johannes Berlage (1913-1943) en zijn hospita’s.
Dagboekfragment 3 augustus 1944
“G.W. wordt weggehaald voor een verhoor. Een half uur later ik. Met een onbekende wachtmeester wandel ik door het kamp in de richting van de Kommandantur. De zon scheen heerlijk en het was weldadig voor mijn corpus. Ik zeg tegen de wachtmeester, dat ik niet zo vlug meer kan lopen, om maar wat langer van de zon te kunnen genieten loopt hij nu wat langzamer.”
(Oud-gevangene R. Holtrop)
NM Kamp Vught